آکس بندی و نکات مهم ترسیم آکس در پلان
ستون گذاری پلان معماری یکی از مراحل اساسی در طراحی و اجرای ساختمان‌ها است که تأثیر قابل توجهی بر صحت و استحکام ساختمان دارد. در این فرآیند، مهندس معمار با استفاده از آکس بندی و پلان ستون گذاری، موقعیت و ابعاد ستون‌های ساختمان را مشخص می‌کند و آنها را در تمامی طبقات به صورت متناسب و منظم قرار می‌دهد. این فعالیت برای اطمینان از توزیع مناسب بارها و استحکام سازه بسیار حائز اهمیت است. بنابراین با توجه به اهمیت آکس بندی ما در این مقاله تصمیم گرفتیم به مبحث آکس بندی و نکات مهم ترسیم آکس در پلان بپردازیم پس اگر میخواهید بدانید آکس بندی چیست؟ و چه نکاتی را در ترسیم آکس پلان باید رعایت کنید تا انتهای این مقاله همراه ما باشید. برای تهیه آموزش اتوکد می‌توانید از طریق سایت آپادمی،پکیج آموزش اتوکدرا تهیه کنید.
مقاله پیشنهادی: اتوکد چیست؟
نقشه کشی ساختمان چیست؟
نقشه کشی ساختمان یک فرآیند کاری است که هدف اصلی آن تهیه نقشه‌های معماری و سازه است. این نقشه‌ها در فازهای طراحی و اجرای ساختمان استفاده می‌شوند. نقشه کشی ساختمان به طور کلی شامل دو فاز یا مرحله است: فاز یک (نقشه کشی معماری) و فاز دو (نقشه کشی اجرایی). در فاز یک یا نقشه کشی معماری، جزئیات معماری ساختمان مورد توجه قرار می‌گیرد. این نقشه‌ها شامل پلان‌های مختلفی می‌شوند که ویژگی‌هایی نظیر موقعیت المان‌های مختلف، ارتباطات بین فضاهای داخلی و جزئیات نماهای ساختمان را نشان می‌دهند. در این فاز، پلان‌های ترسیم شده شامل پلان آکس بندی (نشان دهنده محل قرارگیری، امتداد و فاصله ستون‌ها با استفاده از خطوط محوری یا آکس)، پلان فونداسیون (نشان دهنده موقعیت و ابعاد فونداسیون‌ها)، پلان ستون گذاری و تیپ بندی ستون (نشان دهنده محل و نوع ستون‌ها)، پلان تیرریزی (نشان دهنده محل و ابعاد تیرها) و پلان مهاربندی (نشان دهنده محل و ابعاد مهاربندها) می‌باشد. پس از تصویب فاز یک معماری، نقشه‌های تهیه شده در فاز یک به عنوان مبنایی برای ایجاد نقشه‌های فاز دو (نقشه کشی اجرایی) استفاده می‌شوند. در فاز دو، جزئیات بیشتری از ساختمان نظیر جزئیات سازه، سیستم‌های برقی و مکانیکی، مواد ساختمانی و... در نقشه‌ها نشان داده می‌شود. نقشه کشی ساختمان از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا نقش اساسی در اجرای صحیح و دقیق ساختمان دارد و به مهندسان، معماران و سایر افراد مرتبط با فرآیند ساختمان‌سازی کمک می‌کند تا بهترین روش‌ها و راهکارهای ممکن را برای ساختمان بیان و اجرا کنند.
مقاله پیشنهادی: آموزش طراحی پلان
پلان آکس بندی چیست؟
پلان آکس بندی در نقشه معماری به معنی نشان دادن محل قرارگیری، امتداد و فاصله ستون‌ها با استفاده از خطوط محوری یا آکس است. این خطوط محوری بر روی پلان معماری رسم می‌شوند و به معنی خطوط فرضی هستند که از وسط مقطع ستون یا تیر عبور می‌کنند. آکس‌ها در پلان معماری به صورت خطوط عمودی و افقی رسم می‌شوند. خطوط عمودی آکس‌ها به معنی خطوطی هستند که عمود بر صفحه پلان معماری قرار دارند و از بالا به پایین ساختمان عبور می‌کنند. همچنین، خطوط افقی آکس‌ها به معنی خطوطی هستند که افقی در طول ساختمان قرار دارند و از یک دیوار به دیگری عبور می‌کنند. موقعیت ستون‌ها در پلان معماری با استفاده از آکس‌ها نمایش داده می‌شود. خطوط آکس بر روی پلان معماری به طور معمول برای هر ستون رسم می‌شوند و محل قرارگیری دقیق ستون را نشان می‌دهند. همچنین، امتداد ستون‌ها و فاصله بین آنها نیز با استفاده از آکس‌ها نمایش داده می‌شود. پلان آکس بندی به مهندس معمار کمک می‌کند تا ستون‌ها را به صورت دقیق و قابل فهمی در نظر بگیرد و موقعیت آنها را در ساختمان مشخص کند. این اطلاعات مهم برای اجرای صحیح ستون‌ها و توزیع مناسب بارها در ساختمان است.
خط آکس بندی چیست؟
خط آکس بندی در نقشه کشی ساختمان، یک خط فرضی است که از وسط هرستون (به عبارت دیگر، از نقطه مرکزی هر ستون) عبور می‌کند. هدف اصلی خط آکس بندی، ترسیم خطوطی است که عمودی و افقی باشند و در راستای ستون‌های مختلف ساختمان قرار بگیرند. ترسیم خط آکس بندی به صورت نازک با استفاده از خطوط و نقاط انجام می‌شود. این خطوط و نقاط باید بسیار دقیق و محکم ترسیم شوند تا به عنوان مرجعی برای سایر عناصر ساختمان در نقشه استفاده شوند. برای نمایش خط آکس بندی در نقشه، از یک علامت (+) با خط پر ضخیم استفاده می‌شود. همچنین، نقاطی که خط آکس بندی از آنها عبور می‌کند، با استفاده از یک دایره با خط پر متوسط نشان داده می‌شوند. توصیه می‌شود در ترسیم خط آکس بندی، تلاش شود تا ستون‌های هم راستا به خوبی در نظر گرفته شوند. اما در عین حال، باید در نظر داشت که این ترسیم خطوط آکس بندی نباید تأثیر منفی بر روی طرح معماری داشته باشد، به عبارت دیگر، نباید باعث ایجاد ابهامات یا مشکلات در نقشه شود. خط آکس بندی در نقشه کشی ساختمان از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا به مهندسان و سایر افراد مرتبط با فرآیند ساختمان‌سازی کمک می‌کند تا در ترسیم و اجرای صحیح و دقیق ساختمان، از روش‌ها و راهکارهای صحیح استفاده کنند.
مقاله پیشنهادی: نقشه های فاز دو معماری چیست؟
پلان آكس بندى و چگونگي تعيين محل ستون‌ها
برای تعیین محل ستون‌ها در پلان معماری، می‌توانید به نکات زیر توجه کنید:
1. بررسی پلان معماری: بررسی دقیق پلان معماری ساختمان و درک از نوع و نیازهای سازه، انتخاب مناسب‌ترین محل برای ستون‌ها را تسهیل می‌کند.
2. تقسیم بارها: بررسی بارها و تقسیم بارهای وارد بر ساختمان به صورت یکنواخت و منظم، کمک می‌کند تا محل ستون‌ها را بهینه‌تر تعیین کنید.
3. محدوده تقریبی: بر اساس نوع سازه و بارهای وارد بر آن، محدوده تقریبی برای محل ستون‌ها تعیین می‌شود. این محدوده با توجه به استانداردهای مربوطه و تجربه مهندس محاسب، مشخص می‌شود.
4. توزیع یکنواخت: بهتر است ستون‌ها به صورت یکنواخت با فاصله مساوی از یکدیگر قرار گیرند. این کار می‌تواند باعث توزیع بهتر بارها و استحکام سازه شود.
5. جلوگیری از تداخل: در تعیین محل ستون‌ها، باید از تداخل با عناصر دیگر ساختمان مانند دیوارها، جرزها و کمدهای دیواری پرهیز کرد. استفاده از روش‌های مخفی کردن ستون‌ها در دیوارها و جرزها می‌تواند منجر به زیبایی بیشتر ساختمان شود.
6. ارتباط با عناصر اساسی: در تعیین محل ستون‌ها، باید به عناصر اساسی ساختمان مانند دستگاه پله، آسانسور، نورگیرها و داکت‌ها توجه کنید. به عنوان مثال، در چهارگوشه دستگاه پله می‌توان ستون‌ها را قرار داد.
7. فاصله بین ستون‌ها: در سازه‌های بتنی، برای ساختمان‌های مسکونی، فاصله بین ستون‌ها معمولاً بین ۲ تا ۷ متر در نظر گرفته می‌شود. این فاصله باید با توجه به نیازهای سازه و ظرفیت باربری ستون‌ها تعیین شود.
توجه داشته باشید که تعیین محل ستون‌ها به صورت دقیق و بهینه نیاز به تجربه و دانش مهندسان سازه دارد و باید با استانداردها و مقررات مربوطه سازبود. همچنین، در نقشه‌های سازه باید از مقیاس مناسب استفاده کرده و محل ستون‌ها را به صورت واضح و قابل فهم نشان داد. برای اطمینان از صحت و قابلیت عملکرد سازه، بهتر است با مهندس معمار و مهندس سازه همکاری کنید و نظرات و پیشنهادات آنها را در تعیین محل ستون‌ها مد نظر قرار دهید.
مقاله پیشنهادی: بازار کار و درآمد نقشه کشی ساختمان
مراحل ترسیم پلان آکس بندى
مراحل ترسیم پلان آکس بندی در یک پروژه معماری می‌تواند شامل مراحل زیر باشد:
1. تعیین محل ستون در پلان معماری: در این مرحله، بر اساس نیازها و طرح معماری، محل و تعداد ستون‌ها در پلان مشخص می‌شود. این انتخاب باید با توجه به نیازهای سازه‌ای و طراحی ساختمان صورت بگیرد.
2. ترسیم ستون‌ها: پس از تعیین محل ستون‌ها، با استفاده از ابعاد و موقعیت‌های مشخص شده در پلان معماری، ستون‌ها را با ابعاد صحیح و در مقیاس مناسب در نقشه کشی برجسته می‌کنید. این شامل ترسیم خطوط عمودی برای نشان دادن ارتفاع ستون‌ها و خطوط افقی برای نشان دادن عرض و طول پایه‌های ستون‌ها است.
3. ترسیم خطوط آکس بندی: در این مرحله، با استفاده از خط نقطه نازک، خطوط آکس بندی را رسم می‌کنید. این خطوط عمودی و افقی را در راستای ستون‌ها و به صورت متقاطع ترسیم می‌کنید. خطوط عمودی باید از وسط هر ستون عبور کنند و خطوط افقی باید در راستای هر سطر ستون‌ها قرار بگیرند. در نقاط تلاقی خطوط آکس بندی، می‌توانید با استفاده از نماد "+" با خط پر ضخیم، این نقاط را مشخص کنید. مهم است در هر مرحله از ترسیم پلان آکس بندی، دقت بالایی داشته باشید. همچنین، از استانداردها و رویه‌های صحیح برای ترسیم استفاده کنید تا نقشه کشی شما قابل فهم و قابل استفاده باشد.
نامگذاری خطوط آكس
برای نامگذاری خطوط آکس، می‌توانید از اعداد در راستای عمودی و حروف لاتین در راستای افقی استفاده کنید. خطوط آکس را از نقطه شروع به فاصله تقریبی ۲ سانتیمتر از اولین خط آکس، در جهت بالا و سمت چپ نقشه ترسیم کنید. سپس یک دایره با قطر تقریبی ۸ میلی‌متر در ادامه خط آکس برای نشان دادن نام آکس ترسیم کنید. سعی کنید دایره‌ها در یک راستا ترسیم شوند. خطوط آکس باید به صورت زیر نامگذاری شوند:
1. برای نامگذاری خطوط آکس عمودی (ردیف‌ها):
• از اعداد صحیح مثبت برای نامگذاری استفاده کنید.
• شروع از بالا به پایین و از بالا ترین خط آکس عمودی.
• به ترتیب، اعداد را به صورت صعودی نامگذاری کنید، مثلاً 1، 2، 3 و غیره.
2. برای نامگذاری خطوط آکس افقی (ستون‌ها):
- از حروف لاتین برای نامگذاری استفاده کنید.
- شروع از چپ به راست و از اولین خط آکس افقی.
- به ترتیب، حروف را به صورت صعودی نامگذاری کنید، مثلاً A، B، C و غیره.
3. برای نشان دادن دایره‌ها:
- دایره‌ها با قطر تقریبی ۸ میلی‌متر را در ادامه خطوط آکس ترسیم کنید این دایره‌های نشان‌دهنده آکس با خطوط پر متوسط ترسیم می‌شوند.
- این دایره‌ها را در راستای محور مربوطه (عمودی یا افقی) قرار بدهید.
- برای تسهیل خواندن، دایره‌ها را در یک راستای عمودی ترسیم کنید و در صورت تداخل، از روشی که برای آکس‌های ردیف ۱، ۲ و ۳ توضیح داده شده استفاده کنید.
مهم است که نامگذاری خطوط آکس را با دقت و دقت بالا انجام دهید تا نقشه کشی شما قابل فهم و قابل استفاده باشد.
مقاله پیشنهادی: آموزش آکس بندی پلان در اتوکد با پلاگین Grid Line
اندازه‌گذاری خطوط آکس
برای اندازه‌گذاری خطوط آکس، شما باید در دو ردیف اندازه‌گیری انجام دهید. در ردیف اول، فاصله بین آکس اول تا آکس آخر را نشان دهید. در ردیف دوم، فاصله بین آکس‌ها را مشخص کنید. بهتر است اندازه‌ها تا دو رقم اعشار و به واحد متر نوشته شوند. توجه داشته باشید که اندازه‌ها باید با دقت و صحت بالا و با استفاده از ابزارهای مناسب اندازه‌گیری شوند. همچنین، در نقشه کشی، باید از مقیاس مناسب استفاده کنید تا اندازه‌ها قابل فهم و قابل استفاده باشند.
اهمیت پلان آکس‌بندی در طراحی و اجرا
پلان آکس‌بندی در اجرا بسیار حیاتی است و تأثیر زیادی بر روی صحت و دقت اجرای سازه دارد. اگر پلان آکس‌بندی به درستی تهیه و اجرا نشود، می‌تواند به مشکلات و اشتباهات جدی در فرآیند ساختمان‌سازی منجر شود. برخی از اهمیت‌های پلان آکس‌بندی در طراحی و اجرا عبارتند از:
اجرای دقیق ستون‌ها: پلان آکس‌بندی به تیم اجرایی کمک می‌کند تا ستون‌ها را به دقت و به محل مشخص شده در طرح اجرا کنند. این اجرا دقیق ستون‌ها موجب ایجاد استحکام و پایداری مناسب در سازه می‌شود و از اشتباهات سازه‌ای در آینده جلوگیری می‌کند.
تعیین محل و نامگذاری خطوط آکس: پلان آکس‌بندی شامل تعیین و نامگذاری خطوط آکس است که محل قرارگیری ستون‌ها و سایر عناصر سازه را مشخص می‌کند. با داشتن این پلان، تیم اجرایی می‌تواند به راحتی موقعیت ستون‌ها را در سازه تعیین کند و از هماهنگی و همراهی بین سازه‌های مختلف اطمینان حاصل کند.
انطباق با مدل‌سازی نرم‌افزارها: پلان آکس‌بندی به مهندسین سازه کمک می‌کند تا مدل‌سازی سازه را در نرم‌افزارهای مختلف مانند ایتبس صورت دهند. با داشتن پلان آکس‌بندی، می‌توان خطوط فرضی آکس را در نرم‌افزارهای مدل‌سازی تعیین کرده و بتوان به طور دقیق و صحیح ستون‌ها، تیرها و سایر عناصر سازه را مدل‌سازی کرد.
جلوگیری از اشتباهات اجرایی: پلان آکس‌بندی دقیق و واضح به تیم اجرایی کمک می‌کند از اشتباهات در فرآیند اجرایی جلوگیری کند. با اجرای دقیق ستون‌ها و هماهنگی درست با سایر عناصر سازه، احتمال بروز اشتباهات اجرایی کاهش می‌یابد و کیفیت کلی سازه بهبود می‌یابد.
مقاله پیشنهادی: نقشه های فاز یک معماری چیست؟
امیدوارم از این مقاله لذت برده باشید.
پاسخ به نظر:
ممنون از آموزش خوبتون
وقت بخیر
خواهش میکنم، موفق باشید.