سیرکولاسیون در معماری
یکی از اصطلاحات مهم و تخصصی در معماری سیرکولاسیون می باشد. شاید تا کنون واژه سیرکولاسیون را شنیده باشید ولی با مفهوم این واژه به خوبی آشنا نشده باشید. واژه سیر کولاسیون به معنای گردش و حرکت در فضا و دسترسی به بخش های مختلف یک ساختمان است که علاوه بر نحوه حرکت در فضا نحوه تعامل با آن نیز در طراحی داخلی و معماری از اهمیت خاصی برخوردار است. گردش داخلی یا سیرکولاسیون در یک فضا باید به نحوه ای طراحی و سازمان دهی شود تا منطقی، قابل‌درک، ایمن و استفاده از آن برای همه آسان باشد. سیرکولاسیون کاربران ساختمان را راهنمایی میکند تا بدانند در کدام قسمت از ساختمان هستند، و برای رسیدن به فضا های مختلف چه مسیری را باید طی کنند سپس آنها باید با موفقیت در محیط فیزیکی حرکت کنند تا به مقصد برسند. با توجه به تاثیر مستقیم کارایی و کیفیت سیرکولاسیون بر فضاهای معماری در ایم مقاله تصمیم گرفیتم به مفهوم سیرکولاسیون در معماری بپردازیم. تا انتهای این مقاله همراه ما باشید تا با سیرکولاسیون در معماری بیشتر آشنا شوید. برای آموزش طراحی داخلی میتوانید از سایت آپادمی پکیج آموزش طراحی داخلی را تهیه کنید.
مقاله پیشنهادی: آموزش طراحی پلان
سیرکولاسیون در معماری چیست؟
همانطور که در ابتدا اشاره کردیم سیرکولاسیون به معنی گردش در فضا و دسترسی به بخش های مختلف ساختمان است که باعث ایجاد تعامل فضاهای مختلف معماری می شود. این حرکت و تعامل شامل حرکت و چرخش در فضا به صورت افقی و عمودی و اتاق به اتاق، فضا به فضا، طبقه به طبقه، حرکت از بیرون به داخل و از داخل به بیرون و … می باشد. در سیرکولاسیون نیز بایستی باید در فضای معماری به نحوه ای ایجاد شود که افراد بتواند در کمترین زمان و به بهترین وجه در فضاها حرکت کند و جابجا شود. رابطه مستقیم کارایی و کیفیت سیرکولاسیون بر کیفیت فضاهای معماری و طراحی داخی باعث دسترسی راحت تر و ارتباط بهتر بین بخش های مختلف یک ساختمان می شود به همین دلیل در فرآیند طراحی، سازماندهی و گردش فضایی نقش مهمی ایفا می کند.
مقاله پیشنهادی: 0 تا 100 ضوابط طراحی پارکینگ
اهمیت سیرکولاسیون در معماری
احتمالا همه ما در مقطعی از زندگی خود گم شدن در انبوهی از پله ها و راهروها را تجربه کرده ایم این تجربه اغلب تصوری مضطرب و غیر دعوت کننده از ساختمان به جا می گذارند. گاهی به دلیل درک نادرست و عدم توجه به اهمیت سیرکولاسیون در طراحی و اهمیت حرکت و گردش و ارتباط فضا ها در یک ساختمان ممکن است به برخی از نیاز های فیزیکی ساختمان مانند تردد افراد، دسترسی معلولین، آسانسور و یا ابعاد نادرست پله و راه پله ها، ارتباط صحیح فضا ها و .... به خوبی توجه نشود و مشکلا ت زیادی را به وجود آورند به همین دلیل سیرکولاسیون در معماری بسیار اهمیت دارد. در واقع سیرکولاسیون در معماری تعیین کننده جایگاه هرفضاست و ارتباط و راه های دسترسی به فضا های مختلف را مشخص میکند بنابراین اگر فضاهای مختلف در کنار یکدیگر با دسترسی نامناسبی چیده شود تمامی عملکردها با مشکل مواجه خواهد شد. به طور کلی در ساختمان ها و فضاهای عمومی، سیرکولاسیون از اهمیت ویژه ای برخوردار است. هر چه ساختمان ها بزرگتر و کاربری عمومی تری داشته باشند اهیمت سیرکولاسین در آن ها نیز بیشتر خواهد بود. سازه هایی مانند آسانسور، پله برقی و پله ها اغلب عناصر سیرکولاسیون محصوب می شوند، زیرا برای بهینه سازی حرکت و گردش افراد در ساختمان طراحی شده اند.
انواع سیرکولاسیون در معماری
اغلب سیرکولاسیون ها در ساختمان ها باتوجه به شکل فیزیکی و فضاهایی که به یک دیگر متصل می کنند به دو دسته تقسیم می شود یکی از موارد آن سیرکولاسیون عمودی و دیگری سیرکولاسیون افقی می باشد که در این بخش توضیح خواهیم داد.
سیرکولاسیون افقی
همانطور که از نامش پیداست سیرکولاسیون افقی در معماری در یک سطح صورت میگیرد و به منظور حرکت در یک سطح یا یک طبقه می باشد که سیرکولاسیون حرکتی نیز نامیده می شود. اگر گردش به صورت افقی توصیف شود، به نحوه حرکت افراد در داخل و اطراف در یک طبقه یا سطح خاص اشاره دارد. مثلا نحوه ارتباط فضا ها و دسترسی افراد ، نحوه قرار گیری اتاق ها در قسمت خصوصی و یا عمومی؟ عدم مزاحمت هنگام رفت و امد به اتاق ها برای افراد دیگر جز مواردی می باشد که توسط طراح در طراحی های اولیه هر فضا به صورت کامل بررسی می شود. سیرکولاسیون افقی کمک میکند تا افراد با کمترین مزاحمت برای یکدیگر بتوانند در یک فضا جای گیرند.
سیرکولاسیون عمودی
سیرکولاسیون عمودی در طبقات بررسی می شود و به رابطه بین سطوح و نحوه حرکت مردم بین طبقات مختلف اشاره دارد. به همین دلیل تمامی راه های درسترسی در ارتفاع از بالا به پایین شامل سیرکولاسیون عمودی می شود. گردش عمودی، نحوه بالا و پایین رفتن افراد در ساختمان است، بنابراین شامل مواردی مانند پله ها، آسانسورها، رمپ ها، نردبان ها و پله برقی ها می شود که به ما امکان می دهد از یک سطح به سطح دیگر حرکت کنیم. برای مثال یک طراح باید در نظر داشته باشید فضاهای داخلی دوبلکس و یا ارتباط هر فضا با محیط بیرونی به شکل می باشد؟ درب خروجی هر واحد در کدام قسمت می بایست قرار گیرد؟ راه پله ها و دسترسی هر واحد به آن چگونه تعریف می شود؟ آسانسور، پارکینگ، انباری و سایر مشاعات در این اپارتمان به چه نحوی چیده شده اند؟ و آیا عملکرد آنها بر روی باقی افراد تاثیر گذار است؟
مقاله پیشنهادی: لکه گذاری پلان معماری 0 تا 100
نکات مهم در سیرکولاسیون داخلی
- سرویس پله و ورودی، باید در محلی باشد که دسترسی به فضاهای مهم پلان، به آسانی و بدو طی کردن فاصله زیاد ممکن باشد.
- از طراحی راه‌های دسترسی راه‌روهای دراز و باریک خود داری کنید و مسیر ها را کوتاه طراحی کنید.
- در محل ورودی واحد مسکونی، حتما یک فضای تقسیم طراحی کنیدتا هنگام ورود مستقیما وارد فضای اصلی خانه نشوید.دسترسی آسان بین فضاها.
- آشپزخانه باید در محلی قرار گیرد که کمترین فاصله تا ورودی اصلی ساختمان را داشته باشد.
- پذیرایی و نشیمن خصوصی باید ارتباط مستقیم با آشپزخانه داشته باشد، دسترسی مستقیم از ورودی.
- با توجه به پیچیدگی های طراحی، ارتباطات فضایی نقش مهمی در شکل گیری پلان دارند بنابراین هر بخش از پلان با توجه به نیازهای اشخاص طراحی میگردد. در صورت دسترسی نا متناسب در بخش های مختلف فضا عملکردها مختل شده و با کاهش سرعت عمل و ایجاد مزاحمت مواجه خواهید شد.
مقاله پیشنهادی: بهترین نرم افزارهای معماری
امیدوارم از این مقاله لذت برده باشید.
پاسخ به نظر:
ممنون عالی بود
خواهش میکنم، موفق باشید.