فارغ از میزان علاقه ی شما به معماری، واقعیت این است که بسیاری از ساختمان ها پر از شگفتی و زیبایی هستند. زمانی که شما سرتان را بالا می برید و به یک آسمان خراش نگاه می کنید یا یک ایستگاه راه آهن قدیمی و متروکه را می بینید، احتمالاً تفکر طراح آن ها را تحسین خواهید کرد.
عکسی معماری هم می تواند به همان میزان لذت بخش باشد. در عین حال که تفاوت زیادی بین انجام این کار به صورت حرفه ای و یا تفننی وجود دارد، ولی تمام اشکال عکاسی معماری نیازمند سطوح بالایی از مهارت و حساسیت است. در این آموزش، ما به پنج اثر الهام بخش رشته ی عکاسی معماری که به نوعی قدردانی از ویژگی های خاص معماری آن ساختمان ها هستند، نگاهی خواهیم انداخت و در غالب این بررسی موشکافانه شما یاد خواهید گرفت که چگونه عکس های معماری خودتان را به خوبی هر چه تمام تر ثبت کنید.
به چه چیزهایی نیاز دارید؟
یک لنز wide
واضح است که شما با هر لنزی می توانید از ساختمان های عکاسی کنید، ولی یک لنز واید مزایای مشخصی برای عکاسی معماری دارد، مانند این که:
• شما می توانید زمینه ی دید بیشتری داشته باشید
• امکان ثبت زوایا و پرسپکتیوهای غیر معمول و جذاب وجود دارد
• شما می توانید از فاصله ی نزدیک تری از موضوع عکس بگیرید (یعنی به راحتی می توانید از وجود رهگذران در عکستان جلوگیری کنید!)
لنز واید من (لنز Sigma 12-24 mm) بهترین انتخاب من در این زمینه بود. چون من زوایای غیر متداول و پرسپکتیوهایی را که در اختیار من می گذارد بسیار دوست دارم. به یاد داشته باشید، اگر شما از یک دوربین crop sensor (مانند APS یا micro 4/3) استفاده می کنید، نیاز دارید که crop factor را در هنگام محاسبات field of view لنزتان لحاظ کنید. به بیان دیگر، دوربین هایی با سنسورهای کوچکتر به لنزهایی با فاصله کانونی کوتاه تر مانند 12mm یا 15mm نیاز دارند تا بتوانند یک زاویه دید واقعاً باز را به نمایش بگذارند.
نور کافی و درست
بدیهی است که نور صحیح در هر نوع خاصی از عکاسی، اهمیت زیادی دارد، ولی این موضوع برای عکاسی از ساختمان ها از جنبه ای دیگر اهمیت پیدا می کند. زمانی از روز را در نظر بگیرید که می خواهید عکس بگیرید: ساختمان شما ممکن است بسیار رفلکتیو باشد و اگر خورشید مستقیماً بر روی آن بتابد، مانند یک گوی شیشه ای پر نور به نظر می رسد که اصلاً نمی شود مستقیماً به آن نگاه کرد؛ همین ساختمان ممکن است در صورتی که سایه ای بر روی آن افتاده باشد، یا نور در پس زمینه ی آن باشد، یک اثر فوق العاده خلق کند.
در بهترین حالت این است که شما در ساعات مختلف روز از ساختمان بازدید کنید و بهترین زمان و نور را برای عکاسی انتخاب کنید. بدیهی است که انجام این کار همیشه امکان پذیر نیست، بنابراین می توان با استفاده از اپلیکیشن هایی مانند SunCalc که می توانند موقعیت خورشید را در آسمان در هر ساعتی از روز بر اساس location شما مشخص کنند، این مشکل را حل کرد.
تحقیقات خود را انجام دهید
درباره ی این تحقیق کنید که تاریخ و سرگذشت آن ساختمان چه بوده است و شما با ثبت تصویر از آن ساختمان چطور می توانید تاریخ یا عظمت آن ساختمان را منعکس کنید؟ شما ممکن است با مطالعه در خصوص موضوع عکس برداریتان به قدری شگفت زده شوید که راه های خلاقانه و الهام بخشی را برای عکاسی از آن اثر انتخاب کنید. تحقیقات کافی جزییاتی را در اختیار شما قرار می دهد که ممکن بود هرگز از آن ها آگاه نمی شدید.
این تحقیقات حتی ممکن است به شما در خصوص تخریب یا زوال آن ساختمان در آینده هشدار دهد. ساختمان های قدیمی معمولاً زمانی که هزینه های تعمیر و نگهداری آنها بسیار زیاد باشد، ممکن است تخریب شوند. داشتن عکس ها و اسناد ارزشمند درباره ی این ساختمان ها می تواند دارایی ارزشمندی برای آیندگان باشد.
مسائل هنری
به بالا نگاه کنید!
من خطوط موجود در این عکس را خیلی دوست دارم. چون هر دو ساختمان شیشه ای و رفلکتیو هستند، بنابراین ما بازتاب های قدرمندی از خطوط هر ساختمان را بر روی دیگری مشاهده می کنیم. شیشه ها که قاعدتاً باید یک دست به نظر برسند ولی در واقع کاملاً این چنین نیستند، موج های دلنشینی را در بازتاب تصاویر به وجود آورده اند. مجموعه رنگ های محدودی که در این تصویر دیده می شوند نیز بسیار زیبا است: طیف های مختلف سفید و آبی. این ترکیب با وجود زوایای سخت، یک تصویر پر انرژی و در عین حال آرامش بخش ایجاد کرده است.
نگاه کردن به بالا با دوربین، پرسپکتیوهای کاملاً متفاوتی از یک ساختمان را در اختیار شما قرار می دهد و اگر ساختمان ها خیلی بلند مرتبه باشند، می توانید از بالا، از آسمان روشن و آبی شروع کنید و کادر را در پایین ساختمان با سایه های تیره به پایان برسانید.
جزییات را فراموش نکنید
این تصویر یک مثال بسیار خوب از اهمیت دادن به جزییات یک ساختمان است. چه مقدار از زمان مان را برای نگاه کردن به پایین و روی زمین صرف می کنیم؟ تکرار خطوط ساختمانی افقی و عمودی در این پروژه به خوبی قابل مشاهده است. ما ناخودآگاه با دیدن این عکس خطوط را دنبال کرده و سمت کناره های عکس هدایت می شویم، که باعث می شود کل کادر را بتوانیم در ذهن مان ثبت کنیم.
تصور کنید که این تصویر با عکس های بیشتری از ساختمان ها و همچننین جزییات بیشتری از نزدیک پر شده بود. این کار یک تصویر بهتر و گسترده تر را نسبت به عکس تکی خود ساختمان در اختیار ما قرار می دهد.
جسارت متفاوت بودن را داشته باشید
زمانی که صحبت از شات های خاص و منحصر به فرد به میان می آید که با هزاران عکسی که هر روز گرفته می شود، تفاوت داشته باشد، کار خیلی سخت می شود. من این تصویر جالب از برج Big Ben را خیلی دوست دارم زیرا حتی با وجود این که معماری ساختمان در پشت تصویر قرار گرفته، ولی علامت Underground در جلوی تصویر، جلوه ی جالبی را ایجاد کرده است. اگر این عکس صرفاً تصویری از Big Ben از همین زاویه بود، احتمالاً برای بار دوم به آن نگاه نمی کردم.
رنگ یکدست آبی آسمان نیز خیلی به عکس کمک کرده است، زمانی که جزییات زیادی در تصویر وجود داشته باشد، یک آسمان شلوغ صرفاً می تواند منحرف کننده باشد؛ تصور کنید که آسمان پر از ابر و پرنده بود، واقعاً تصویر درهم و برهمی می شد.
اتحاد ثبات و حرکت
این تصویر هم به دلیل پوشش ارتفاع بلند پله برقی ها و ساختمان و هم به دلیل حرکتی و پویایی که در آن مشاهده می شود، عکس منحصر به فردی است. عکاس برای این عکس با تغییر سرعت شاتر، حرکت مردم را در این قابل، تار و بلوری کرده است. این کار باعث شده تا رهگذران، تمرکز اصلی تصویر را بر روی خود قرار ندهند. در عوض تمرکز ما به معماری خاص این تصویر و ارتباطی که به سرعت با این بنا برقرار می کنیم، جلب می شود. استفاده از این تکنیک برای مناطق شلوغ می تواند مفید باشد.
تمرکز بر فضاهای خاص و عجیب
این عکسی است که من چند سال پیش در ساختمان Reichstag برلین گرفتم. اگر چه نیازی به گفتن نیست ولی خود این ساختمان یک اثر شگفت انگیز و الهام بخش است. بنابراین برای من به عنوان عکاس بسیار دشوار بود که یک شات تاثیر گذار بگیرم. تصمیم سختی بود: تا چه میزان باید بالا می رفتم؟ باید ستون مرکزی را در وسط تصویر می گذاشتم یا در کنار آن؟ خطوط، شکل ها و مردم زیادی در تصویر وجود داشت که انتخاب من را پیچیده کرده بود.
به جای عکس گرفتن های بیشمار برای بررسی موقعیت های مختلف، من سعی کردم که تمام احتمالات را ابتدا به صورت چشمی بررسی کنم و یا از آن بگذرم و یا عکسم را بگیرم. در نهایت از بین عکس هایم این یکی را انتخاب کردم.
مسائل تکنیکی
سیاه و سفید یا رنگی؟
این مسئله ای است که بهتر است در مرحله ی پست پروداکشن به فکر آن باشید نه موقع عکس برداری (فرض بر این است که با دوربین های دیجیتال عکس می گیرید)، ولی نکته این است که تصمیم گیری بین رنگی یا سیاه و سفید بودن یک عکس، گاهی اوقات می تواند رمز موفقیت یا شکست یک شات باشد.
سیاه و سفید بودن یک عکس، جلوه ای دراماتیک به آن می دهد مخصوصاً اگر کنتراست تصویر بالا باشد. ساختمان ها و قامت عظیم آن ها می تواند در عکس های سیاه و سفید بسیار برجسته و پر عظمت به نظر برسند. البته در نظر داشته باشید که تصویر سیاه و سفید ممکن است چشم ما را برای تشخیص مفهوم ساختمان گمراه کند زیرا ممکن است رنگ، یکی از المان های اصلی مد نظر معمار برای بیان منظوری خاص باشد، با تحقیق در خصوص پیشینه ی ساختمان و معمار آن می توان تصمیم بهتری در این مورد گرفت.
خطوط، حرکت، تقارن و عکس های پر شور
موارد بالا، المان هایی هستند که آثار معماری از آن ها سرشار است، بنابراین به راه هایی فکر کنید که بتوانید نظر مخاطب را به آن ها جلب کنید. روش مرسوم معمولاً این است که از پایین یک بنا به بالای آن نگاه می شود و عکس می گیریم ولی سعی کنید در صورت امکان وارد آن ساختمان شوید (البته به صورت امن و قانونی) و از بالا به پایین ساختمان هم نگاهی با دوربین بیاندازید.
تقارن یک ابزار بسیار مرسوم در معماری است. علاوه بر جذابیت های بصری احتمالاً استحکام ساختمان را نیز به همراه دارد. اگر تمایل به ثبت این تقارن دارید به خاطر داشته باشید که یک طرف ساختمان باید مانند بازتاب طرف دیگر به نظر برسد؛ بنابراین اگر در وسط ساختمان نایستید احتمالاً نمای دقیقی از این تقارن را ثبت نخواهید کرد. در این حالت بهتر است از grid های دوربین استفاده کنید تا بتوانید با دقت بیشتری عمل کنید.
همچنین از این که تقارن را نادیده بگیرید نیز نهراسید. دوری از ترکیب بندی های متداول می تواند انرژی و جذابیت زیادی را به عکس شما بدهد. ترکیب بندی های غیر استاندارد زمان می برند چون معمولاً اولین ایده هایی نیستند که به ذهن عکاس می آیند. زمان بیشتری را در ساختمان صرف کنید و فقط به اطراف و زوایای مختلف نگاه کنید. تصور کنید که موضوع روبرویتان ساختمان نیست و فقط مجموعه ای از احجام و شکل هاست، آن گاه چطور عکس می گیرید؟
یک راه خوب این است از طریق سایت های مختلف، عکس هایی را که قبلاً از ساختمان مورد نظرتان گرفته شده است بینید و سعی کنید که کاری متفاوت انجام دهید. عکاسی از زوایایی که هزاران بار از آنجا عکس گرفته شده است، هیچ جذابیتی ندارد.
