آیا با نرم افزارهای معماری آشنایی دارید؟ آیا میدانید نرم افزارهای سه بعدی در حوزه معماری چقدرکاربردی است؟ در حوزه معماری نرم افزارهای بسیار زیادی برای شبیه سازی سه بعدی طرح ها و ایده های ذهنی شما و جود دارد. یکی از این نرم افزارها، نرم افزار اسکچاپ است. اسکچاپ (SketchUp) یک نرم افزار قدرتمند در زمینه مدلسازی سه بعدی معماری است. این روزها نرم افزارهای سه بعدی سازیِ زیادی وجود دارند که هر کدام ویژگی ها و امکانات متفاوتی داشته و برای به دست آوردن عنوان کامل ترین نرم افزار با یکدیگر در حال رقابت هستند. در این میان، نرم افزار اسکچاپ به عنوان یکی از آسان ترین نرم افزارهای شبیه سازی معماری، که مدلسازی سه بعدی در آن به سرعت برق و باد انجام می شود، جایگاه خود را تثبیت کرده است. شاید برای شما سوال باشد که چه ویژگیهای باعث محبوبیت این نرم افزار شده با ما همراه باشید تا در ادامه با کاربرد و ویژگیهای این نرم افزار بیشتر آشنا شوید. اگر شما هم از علاقه مندان به آموزش نرم افزارهای معماری بخصوص نرم افزارهای شبیه سازی مدل‌های سه بعدی هستید میتوانید با تهیه پکیج آموزش اسکچاپ به راحتی طرح و ایده های خود
ویدیو آموزش دانلود، وارد کردن و سبک سازی آبجکت های اسکچاپ:
طراحان و معماران علاقه ی زیادی به اسکچاپ دارند، چرا که بدون این که خود را درگیر تنظیمات پیچیده یا الگوهای نرم افزاری خاص کنند، می توانند به راحتی تمرکزشان را روی طرحشان قرار دهند و با کمترین امکانات، پروژه ی خود را در اسکچاپ مدلسازی کنند و به نمایش بگذارند.
نرم افزار اسکچاپ (SketchUp) چیست؟
نرم افزار اسکچاپ یکی از ساده ترین و سریع ترین نرم افزارهای مدلسازی سه بعدی معماری است که بیشتر از آن برای ایده پردازی و مدلسازی احجام اولیه طرح استفاده می شود. البته به کمک پلاگین های بسیار زیادی که دارد، میتوان دقیق ترین احجام را در آن به سرعت مدلسازی کرد.
سازندگان نرم افزار اسکچاپ بر این عقیده بودند که نرم افزارهای مدلسازی پیچیدگی و تنظیمات زیادی دارند، که باعث کاهش سرعت یادگیری یا افزایش زمان مدلسازی می شود و از طرفی نیازمند این است که شخص طراح، کاملاً به ابزارهای آن نرم افزار مسلط باشد تا بتواند هر چیزی را که می خواهد مدلسازی کند؛ بنابراین اسکچاپ را تولید کردند تا طراحان به سادگی بتوانند کانسپت های خود را به مدل سه بعدی تبدیل کنند.
چون هم ترسیمات در نرم افزار اسکچاپ می تواند با دقت بسیار بالا صورت بگیرد و هم این که با کمک پلاگین های اسکچاپ، شما می توانید پیچیده ترین احجام را در کمترین زمان مدلسازی کنید. از طرفی پلاگین های رندری که اسکچاپ دارد، کمک می کند تا خروجی های بسیار واقعی و طبیعی به دست آورید.
کاربردهای نرم افزار اسکچاپ
نرم افزار اسکچاپ یکی از پرکاربردترین نرم افزارها برای رشته معماری است، هر چند که در زمینه های راهسازی و شهرسازی، طراحی دکوراسیون داخلی، طراحی غرفه و همچنین مهندسی مکانیک (طراحی صنعتی)، تاسیسات، بازی سازی، عمران و صنایع چوب، MDF و نجاری کاربردهای زیادی دارد.
از کاربردهای دیگر اسکچاپ در معماری می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مدلسازی سه بعدی انواع برج، ساختمان، ویلا، نما، محوطه و ...
- طراحی داخلی، دکوراسیون، غرفه های نمایشگاهی و ...
- ماکت سازی و پرینت سه بعدی
- ساخت و تولید انیمیشن های معماری
- ایجاد نقشه های دو بعدی از مدل های سه بعدی
- رندرهای VR یا 360 درجه از پروژه های معماری با کمک پلاگین های اسکچاپ
- مدلسازی آبجکت های سه بعدی از محصولات کمپانی های مختلف و طراحی کاتالوگ
اصول کاری نرم افزار اسکچاپ بر پایه تبدیل خط به صفحه و تبدیل صفحه (سطح) به حجم است که نسبت به سایر نرم افزارهای سه بعدی، کار را برای کاربر به شدت راحت کرده و طراحان ارتباط بسیار خوبی با آن برقرار می کنند، به همین دلیل اسکچاپ یکی از مناسب ترین گزینه ها برای کانسپت دیزاین است یعنی شما به راحتی می توانید با بازی با سطوح و احجام مختلف در اسکچاپ ایده پردازی کنید و خلاقیت خود را به نمایش بگذارید.
اسکچاپ با توسعه بخش Layout خودش تلاش می کند تا فرآیند ترسیم نقشه های فاز دو را نیز به درون اسکچاپ منتقل کند تا طراحان پس از مدلسازی احجام خود در اسکچاپ، برای تهیه نقشه های فاز 2 سراغ نرم افزارهای دیگر نروند.
اخیراً نسخه ی جدید به نام SketchUp Studio به بازار آمده که قابلیت تحلیل نور و انرژی را نیز به آن اضافه شده است بنابراین به زودی شاهد آن خواهیم بود که نرم افزار SketchUp در کنار سایر نرم افزارهای BIM یا بیم خودنمایی کند؛ چون قابلیت انتقال دیتاهای IFC به رویت را نیز به ویژگی های خود اضافه کرده است.
مقاله پیشنهادی: تفاوت اسکچاپ و تری دی مکس
قابلیت ها و ویژگی های نرم افزار SketchUp
- مدلسازی دقیق و اصولی
برخلاف اکثر افراد، مدلسازی و طراحی در اسکچ اپ می تواند بر مبنای دقیق ترین ابعاد و اندازه گذاری ها انجام شود و دامنه کار آن فقط به مدلسازی شماتیک و تقریبی محدود نمی شود. پس از مدلسازی در اسکچاپ شما قادر به گرفتن نقشه های دقیق از آن هستید.
- مدلسازی سریع و آسان
اسکچاپ با معرفی ابزاری به نام ابزار Push/Pull Tool که در واقع شناسه ی اسکچاپ به حساب می آید، تحولی در فرآیند مدلسازی سه بعدی به وجود آورده چون تنها با کشیدن یا فشار دادن سطوح به وسیله ی ماوس، می توان به سطوح ارتفاع داد یا احجام را به وجود آورد.
- پلاگین ها و افزونه های تخصصی
با این که مدلسازی با خود اسکچاپ بسیار سریع و آسان است ولی پلاگین ها و افزونه هایی دارد که می تواند پیچیده ترین مدلسازی ها را انجام دهد و به همین دلیل است که بسیاری از طراحان و سه بعدی کارهای حرفه ای نیز طرفدار این نرم افزار قدرتمند هستند.
- خروجی های نسبتاً با کیفیت
با کمک پلاگین های اینسکیپ یا وی ری که مخصوص اسکچاپ تولید شده اند، می توان رندرهای یا کیفیتی را در قالب عکس یا انیمیشن تهیه کرد. هر چند که کیفیت آن ممکن است به پای رندرهایی که با وی ریِ مخصوص تری دی مکس می گیرید، نرسد ولی باز هم کیفیت قابل قبولی دارد.
- دسترسی آسان به آبجکت های آماده سه بعدی
هنگام استفاده از اسکچ آپ محدودیت یا کمبودی از نظر آبجکت های آماده احساس نخواهید کرد، چرا که یکی از کامل ترین بانک های اطلاعاتی از مدل های آماده به صورت رایگان در دسترس شما قرار دارد.
- محیط نرم افزاری ساده و سبک
از مهم ترین ویژگی های اسکچاپ می توان به رابط کاربری بسیار ساده و کاربر پسند اشاره کرد. دکمه های گرافیکی و استفاده آسان از آن ها باعث محبوبیت بسیار زیاد این نرم افزار برای دفاتر و آتلیه های معماری شده است.
از طرفی بر خلاف بسیاری از نرم افزارهای مدل سازی سه بعدی، اسکچاپ حجم بسیار پایینی دارد و با سیستم های ضعیف هم می توان به راحتی از آن استفاده کرد.
- یادگیری آسان
یادگیری اسکچاپ نسبت به نرم افزارهای سه بعدی دیگر پیچیدگی های کمتری دارد و با داشتن یک مربی خوب، ظرف مدت یک ماه می توانید به آن کاملاً مسلط شوید.
- هماهنگی و ارتباط به نرم افزارهای دیگر
یکی از مزایای اسکچاپ، ارتباط بسیار خوب با سایر نرم افزارهای مدلسازی و رندرینگ است، شما به راحتی می توانید نقشه های اتوکد خود را وارد اسکچاپ کنید، خطوط دو بعدی آن را به احجام سه بعدی تبدیل کنید، حجم خود را وارد نرم افزارهای مدلسازی دیگر مثل راینو یا تری دی مکس نمایید و در نهایت برای رندر گرفتن یا ساخت انیمیشن، آن را وارد لومیون کنید!
تاریخچه نرم افزار اسکچاپ / SketchUp
نرم افزار اسکچاپ اولین بار توسط کمپانی نرم افزاری اَت لَست (@Last) در سال 1999 تولید و ارائه شد. اسکچاپ با دکمه های کاربرپسند و روش مدلسازی آسان، مورد توجه بسیاری از طراحان قرار گرفت تا جایی که در سال 2000 میلادی جایزه منتخب انجمن را در اولین رونمایی رسمی خود دریافت کرد.
اسکچاپ به صورت جدی به پیشرفت خود ادامه داد تا جایی که کمپانی گوگل، شرکت نرم افزاری اَت لست را در سال 2006 خریداری کرد. البته هدف گوگل به طور مستقیم نرم افزار اسکچاپ نبود بلکه خود شرکت @last را به دلیل توسعه پلاگین هایی برای Google Earth خریداری کرد. از آن به بعد نرم افزار اسکچاپ تا ورژن 8 با نام رسمی گوگل اسکچاپ (Google SketchUp) وارد بازار شد.
در سال 2012 گوگل، امتیاز رسمی نرم افزار اسکچاپ را به شرکت تریمبل (Trimble) واگذار کرد و پس از آن این نرم افزار از نسخه ی SketchUp 2013 تا کنون تحت اختیار این شرکت توسعه پیدا کرده و تحت قالب نسخه‌های متفاوت وارد بازار می شود. شما می توانید از طریق این لینک به سایت رسمی و انگلیسی اسکچاپ دسترسی داشته باشید.
پیشنهاد میکنیم ویدیو آموزش Copy و Array در نرم افزار اسکچاپ را مشاهده کنید:
نسخه‌های مختلف نرم افزار اسکچاپ
همان طور که گفتیم از سال 2013 میلادی به بعد، اسکچاپ در چند نسخه ی متفاوت به بازار ارائه شد. نرم افزار اسکچاپ هم نسخه های رایگان و هم نسخه های پولی دارد که البته متاسفانه یا خوشبختانه در ایران به دلیل عدم وجود قانون کپی رایت، تمام نسخه های آن به رایگان در دسترس طراحان قرار دارد:
- نسخه SketchUp Viewer
در این نسخه ی رایگان از اسکچاپ، شما فقط امکان مشاهده، بررسی و حرکت در محیط نرم افزار اسکچاپ را دارید. بسیاری از مواقع طراح میخواهد که مدل سه بعدی اسکچاپ را به صورت سه بعدی به کارفرما یا هم تیمی هایش نشان دهد ولی نمی خواهد آن ها به مدل سه بعدی دسترسی داشته باشند یا بتوانند در طرح تغییری ایجاد کنند، بنابراین میتوان از نسخه ی SketchUp Viewer استفاده کرد. البته میتوان تغییراتی جزیی مثل روشن و خاموش کردن سایه ها یا تغییر حالات و زوایای دید به وجود آورد. شما می توانید این نسخه از اسکچاپ را روی گوشی موبایل، همراهتان داشته باشید و برای کارفرما یا افراد دیگر ارسال کنید.
- نسخه SketchUp Shop
این ورژن اسکچاپ که به نسخه ی اسکچاپ کارگاهی معروف است مناسب طراحانی است که خودشان میخواهند طرح خودشان را هم بسازند. یعنی یا برای ساخت ماکت از این نسخه استفاده کنند یا این که مدل را در مقیاس واقعی تولید کنند. همچنین نجارها یا سازندگانی که با دستگاه های برش CNC، پرینترهای سه بعدی و ... کار می کنند، مخاطبین این ورژن اسکچاپ هستند. تفاوت این ورژن با نسخه ی SketchUp Pro در این است که نسخه ی shop به صورت وب اپلیکیشن است و با مرورگر باز می شود در صورتی که نسخه Pro یک نرم افزار است.
- نسخه SketchUp Pro
این ورژن در واقع نسخه ی اصلی و کامل نرم افزار اسکچاپ است که توسط شرکت ها، طراحان و معماران حرفه ای استفاده می شود. این نسخه از نرم افزار اسکچاپ پولی است (البته طبیعتاً نه در ایران) و با تهیه آن به تمامی امکانات تخصصی اسکچاپ دسترسی خواهید داشت.
- نسخه SketchUp Make
این نسخه از نرم افزار اسکچاپ (که البته دیگر تولید نمی شود)، برای استفاده های خانگی (شخصی) و مقاصد آموزشی مورد استفاده قرار می گرفت و شما موقع نصب آن باید تعهد می دادید که از آن برای اهداف تجاری استفاده نکنید. نسخه make در 30 روز اول، امکانات نسخه Pro را در اختیار کاربران قرار می داد.
کتابخانه آبجکت های آماده اسکچاپ
یکی از نقاط قوت نرم افزار اسکچاپ، دسترسی رایگان به کتابخانه آبجکت های آماده آن است که در واقع منبع و مرجع بسیاری بزرگی برای طراحان سه بعدی و معماران به حساب می آید. همه ی افراد می توانند مدل های سه بعدی خود را در این سایت آپلود کنند و در دسترس بقیه برای دانلود قرار دهند. مدل های این کتابخانه آنلاین را می توانید مستقیماً بر روی فایل اسکچاپتان دانلود کنید و نیازی به دانلود آن روی سیستم تان ندارید.
نام این کتابخانه آبجکت آماده اسکچاپ 3D Warehouse است که طراحان با استفاده از مدل های سه بعدی آماده آن می توانند سرعت طراحی و کار بر روی پروژه خود را افزایش دهند. البته مانند تمام نرم افزارهای مدلسازی سه بعدی دیگر، آبجکت های آماده اسکچاپ، برای دانلود رایگان در سایت های دیگر هم در سطح اینترنت موجود است.
سایت 3D Warehouse یکی محبوب ترین و پربازدید ترین مراجع دانلود آبجکت است که بیش از دو میلیون مدل های سه بعدی برای دانلود دارد. حتی بسیاری از کمپانی ها، مدل سه بعدی محصولات خودشان را در این سایت قرار داده اند تا طراحان از آن ها در پروژه هایشان استفاده کنند، در واقع برای محصولات واقعیشان، کاتالوگی از آبجکت های سه بعدی در این سایت ایجاد کرده اند.
پیشنهاد میکنیم مقاله سخت‌افزار مورد نیاز اسکچاپ را مطالعه کنید.
رندرینگ و خروجی در اسکچاپ
آخرین مرحله ای که در نرم افزارهای مدلسازی سه بعدی اتفاق می افتد (البته قبل از پست پروداکشن)، گرفتن خروجی و رندر در قالب عکس یا انیمیشن است. هر چه رندر نهایی با کیفیت تر و واقعی تر باشد، زحمتی که طراح برای سه بعدی کردن طرح خود کشیده، بهتر به تصویر کشیده می شود.
نرم افزار اسکچاپ اساساً به منظور رندرینگ ساخته نشده و یک نرم افزار مدلسازی است. سازندگان این نرم افزار اساساً اسکچاپ را برای خروجی های غیر واقعی ساخته اند. با کمک اسکچاپ شما می توانید با انواع استایل های غیر واقعی از قبیل کارتونی، اسکیس دستی، رندر خطی، رنگی و ... خروجی بگیرید و یا در همان محیط سه بعدی اسکچاپ، مدل خود را مشاهده کنید؛ ولی امکان رندر به شیوه ی متداول در آن وجود ندارد.
برای رفع این مشکل شما باید از پلاگین های رندر مخصوص اسکچاپ استفاده کنید، که دو مورد از قوی ترین موتورهای رندر که نسخه ی مختص اسکچاپ نیز دارند، عبارتند از:
- موتور رندر وی ری برای اسکچاپ (VRay for SketchUp)
- موتور رندر اینسکیپ برای اسکچاپ (Enscape for SketchUp)
این دو موتور رندر، خروجی های قابل قبولی از مدل و طرح سه بعدی شما در اسکچاپ نمایش می دهند ولی اگر مایل به گرفتن رندرهای حرفه ای تر و رئال تر برای پروژه های خود هستید، می توانید مدل سه بعدی خود را وارد نرم افزار 3Ds Max کرده و با وی ریِ تری دی مکس رندر بگیرید یا از لومیون استفاده کنید.
پلاگین های اسکچاپ
پلاگین های در واقع افزونه هایی هستند که روی یک نرم افزار پایه نصب می شوند و قابلیت های ویژه ای را به آن اضافه کرده یا بعضی روندهای کار در آن را اتوماتیک می کنند. نرم افزار اسکچاپ یک نرم افزار ساده با قابلیت های مدلسازی محدود است. بنابراین پلاگین هایی برای مقاصد خاص برای آن طراحی و برنامه نویسی شده که می توانند امکانات حرفه ای تری را برای مدلسازی سه بعدی به آن اضافه کند و کارایی آن را ارتقا دهد.
طراحانی که بخواهند به صورت تخصصی با اسکچاپ کار کنند و به هیچ نرم افزار دیگری وابسته نباشند، می توانند با یادگیری پلاگین های مختلف اسکچاپ (که تعدادشان کم هم نیست!) پیچیده ترین احجام و طرح های پارامتریک را در این نرم افزار مدلسازی و سه بعدی نمایند.
آموزش رایگان پیشنهادی: چرخاندن تکسچر در اسکچاپ
کلام آخر
این روزها یادگیری نرم افزارهای معماری یک از ارکان لازم برای موفقیت در رشته معماری به حساب می آید. نرم افزارهای شبیه سازی معماری زیادی وجود دارد که هر کدام قابلیت های متفاوتی را در اختیار شما قرار می دهند. در این میان، اسکچاپ یک نرم افزار سه بعدی سازی ساده، سریع و در عین حال کامل محسوب می شود.
یادگیری اسکچاپ موجب سریع تر شدن طراحی شما شده و در نتیجه بهره وری شما افزایش می یابد. مدلسازی های سه بعدی در اسکچاپ، ارتباط میان کارفرما و طراح را قوی تر می کند و با ارائه های جذاب و لذت بخش، به بهترین شکل ممکن می تواند ایده های طراح را پرزنت کند.
حالاکه متوجه شدید نرم افزار sketchup چیست و چه کاریردی دارد اگر به عنوان یک معمار یا طراح سه بعدی، مایلید که با صرف کمترین زمان ممکن برای یادگیری یک نرم افزار بتوانید طرح های خود را سه بعدی و ارائه کنید، نرم افزار اسکچاپ مخصوص شماست!
